ABD Yüksek Mahkemesi'nden Trump'a Destek: Yargıçların Yetkileri Sınırlandırıldı
Yüksek Mahkeme'den Tartışmalı Karar: Federal Yargıçların Yetkileri Daraltıldı Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Yüksek Mahkemesi, federal yargıçların ülke genelini kapsayan ihtiyati tedbir kararları verme yetkisini sınırlayan dikkat çekici bir karara imza attı. Bu gelişme, özellikle eski Başkan Donald Trump'ın başkanlık döneminde uygulamaya koyduğu politikaların önünü kesen yargı kararlarına karşı yürüttüğü uzun soluklu hukuk mücadelesinde kritik bir dönüm noktası oldu.
Trump’tan Karara Övgü: "Hukukun Üstünlüğü İçin Zafer"
Kararın ardından kameraların karşısına geçen Trump, alınan kararı “büyük, şaşırtıcı” olarak nitelendirerek, bunun “anayasa, güçler ayrılığı ve hukukun üstünlüğü için muazzam bir zafer” olduğunu dile getirdi. Trump, bu karar sayesinde yargı tarafından durdurulan birçok politikanın – bunlar arasında doğuştan vatandaşlıkla ilgili kısıtlamalar da bulunuyor – yeniden gündeme gelebileceğini belirtti. Eski Başkan, bu politikaların hayata geçmesi için yargı sürecini hemen başlatacağını da ekledi.
Mahkeme, Ortak Görüşte Buluştu
Karar, yalnızca Cumhuriyetçi Trump dönemini değil, ondan önceki Demokrat Başkan Joe Biden yönetimini de etkileyen bir meseleyi ele alıyor. Yüksek Mahkeme yargıçları, federal yargıçların yalnızca davaya taraf olanlara değil, tüm ülkeyi bağlayacak şekilde ihtiyati tedbir kararları vermesinin hukuki sınırları zorladığı konusunda görüş birliğine vardı.
Ancak mahkeme, özellikle tartışmalı olan doğuştan vatandaşlık politikasına ilişkin nihai bir hükme varmadı. Bu, söz konusu düzenlemenin ülke çapında uygulanmasının hala yargı sürecine tabi olduğu anlamına geliyor.
Doğuştan Vatandaşlık Tartışması Devam Ediyor
Trump’ın daha önce gündeme getirdiği ve yasa dışı olarak ABD’de bulunan göçmenlerin çocuklarına doğuştan vatandaşlık verilmesini engellemeyi hedefleyen düzenleme, Anayasa’nın 14. Değişikliği ile güvence altına alınan "jus soli" (toprak hakkı) ilkesine doğrudan meydan okuyor.
ABD Anayasası’na 1868 yılında eklenen bu değişiklik, ABD’de doğan herkese – ebeveynlerinin hukuki statüsüne bakılmaksızın – vatandaşlık hakkı tanıyor. Bu uygulama, aralarında Kanada ve Meksika’nın da bulunduğu yaklaşık 30 ülkede geçerli.
Trump ve destekçileri, ABD vatandaşlığının yalnızca belirli şartlar dahilinde verilmesi gerektiğini savunuyor. Bu çerçevede, “Amerika Birleşik Devletleri’nin yargı yetkisine tabi olmayan” bireylerin çocuklarına vatandaşlık verilmemesi gerektiği öne sürülüyor. Ancak bu yorum, mevcut anayasal koruma ve hukuk geleneğiyle çelişiyor.
Alt Mahkemeler Devrede
Yüksek Mahkeme’nin aldığı kararın ardından, daha önce ülke çapında uygulamaya konan tedbir kararlarını veren alt mahkemelerin bu karara uygun şekilde yeni düzenlemeler yapması bekleniyor. Bu süreçte doğuştan vatandaşlık politikasının akıbeti de yeniden şekillenecek.
Doğuştan Vatandaşlık: Küresel Uygulama ve ABD’deki Durum
| ABD | Evet | Evet (14. Değişiklik) |
| Kanada | Evet | Evet |
| Meksika | Evet | Evet |
| Almanya | Kısmi | Hayır |
| Japonya | Hayır | Hayır |