BALKANLAR BOMBASI HAZIR, DÜĞMEYE KİM BASACAK ?

TAKİP ET

Mitrovica kentindeki İbar Nehri üzerindeki köprü, Kosova'daki etnik Sırplar ve etnik Arnavutlar arasındaki bölünmenin en çarpıcı sembolü. Köprünün kuzeyinde insanlar Sırpça konuşuyor ve para birimi Sırp dinarı. Güneyde ise halk Arnavutça konuşuyor ve Euro kullanıyor.

İki toplum arasındaki gerginlik Sırp çoğunluğun boykot ettiği 23 Nisan 2023 belediye seçimlerinden sonra daha da kötüleşti. Kosova yönetimi Sırpların seçimleri boykot etmesinin ardından Sırpların çoğunlukta olduğu kuzey bölgelerine dört etnik Arnavut belediye başkanı atadı.

Ancak bölge hakkında bilgisi olmayanların bile tahmin edeceği gibi, bu hareket 1999 yılında NATO tarafından sona erdirilen Kosova'nın bağımsızlığı mücadelesinin yeniden alevlenmesinden korkulmasına yol açtı. Eski Yugoslavya'da Sırbistan'ın özerk bir vilayeti olan Kosova 2008 yılında bağımsızlığını ilan etmiş ve NATO müdahalesi ile Kosova’nın 2. Bosna olması engellenmişti. Kosova Cumhuriyeti yüzden fazla ülke tarafından tanınmasına rağmen, Sırbistan tarafından Sırp toprağı olarak görülüyor ve Kosova’dan vaz geçilmeyeceğini sıkça tekrarlıyor.

Kosova Sırbistan gerilimin en önemli sebebi olarak yapılan anlaşmaların uygulanmaması gösteriliyor. Bu konuda en önemli anlaşma olarak gösterilen “Sırp Belediyeler Birliği” anlaşması, bu anlaşma Kosova’da Sırp azınlığın çoğunluk olarak bulunduğu bölgeler için Sırplara bir tür özerklik sağlayacaktı. 2013 Brüksel anlaşmasının bir sonucu olan anlaşma Sırbistan ve Kosova yönetimlerinin bunun nasıl uygulanacağı konusunda hala anlaşamamış olması iki tarafında niyetinin iyi olmadığının bir göstergesi gibi.

Kosova Avrupa Konseyi'ne katılma yolunda 'tarihi bir adım' attı

Bölgeyi tanıyan uzmanlar şu anda Kosova'da tam teşekküllü bir çatışmaya yol açabilecek unsurların bulunmadığı konusunda hemfikir, Ancak kimse Devletle sıkı bağlantıları olan suç çetelerinin aniden harekete geçerek yakması kolay söndürmesi zor bir ateş yakmayacağına dair kimse garanti veremiyor.

 

İktidarsızlık kimin işine yarar?

İlk akla gelen olağan şüpheli, Her iki ülkenin de AB ile yakınlaşsa da halk içinde ciddi bir destek ve etkiye sahip olan Rusya’nın Ukrayna savaşında sıkışmasını rahatlatmak için balkanlarda bir karışıklık çıkarmak istemesi olsa da , Avrupa’nın  göbeğinde ve NATO korumasında bir ülke ile AB adaylık yolunda bir ülkenin savaşması tüm Dünya düzeni için tehlike olur ki buna sadece AB ve ABD değil Rusya dahi izin veremez.

Çatışma riski konusunda en muhtemel aday şu an için her iki ülkede bürokrasi ve siyasetle ortak hareket eden ve her biri her iki ülkeden daha fazla insan ve para gücüne sahip olan, Suç çeteleri. Ne anlama geldiğini bilmedikleri Milliyetçik adı altıda nefret söylemleri kullanarak en zayıf halkaya saldırıp bir savaş başlatması çok uzak bir ihtimal değil.

Böyle bir kargaşa, Çetelere meşruiyet (Ülkesi için savaşan kahramanlar) sağlamanın yanında, çeteler için mevcut durumdan çok daha rahat bir ortam, Siyasi koruma, Taze İnsan gücü , Organ kaçakçılığı ve Yetim çocukları aile bulma adı altında legal insan kaçakçılığı gibi imkanlar sağlayabilir.

Bölgede en büyük risk ise, Sırbistan Hükümetinin Suç çeteleri ile çok yakın olmakla suçlanması ve Sırp halkının “Çete devlet” olmaya direnmesi ve Sırbistan hükümetinin yeterince köşeye sıkıştığını ve artık manevra alanı kalmadığını düşünmesi halinde vereceği tepki…

 

Ekonomik Veriler:

 

                 
ÜlkeNüfusGSYİH (nominal)GSYİH (SAGP)Borç / GSYİH oranıEn yüksek borç oranıEn yükse ihracatEn yüksek ithalat 
Sırbistan7.1 milyon52,7 milyar USD111,8 milyar USD%54.0Japonya (%262)Almanya (%137)Çin (2,51 trilyon USD) 
Kosova1.9 milyon12,6 milyar USD24,8 milyar USD14,20%Yunanistan (%193)İsviçre (217,7 milyar USD)Almanya (1,51 trilyon USD) 
         
         

 

Türkiye İle  Kosova ve Sırbistan Ticaret hacmi:

ÜlkeTürkiye'ye ihracatTürkiye'den ithalatTicaret dengesiİhracatın GSYİH içindeki payı (%)İthalatın GSYİH içindeki payı (%)Kişi başına düşen GSYİH (ABD doları)Borç / GSYİH oranı (%)
Kosova2,2 milyar1.2 milyar1 milyar fazla18104.00045
Sırbistan2.1 milyar3,2 milyar1.1 milyar açık11159.50035

 

Temmuz 2023 itibariyle, KFOR En büyük katkıda bulunanlar:

Amerika Birleşik Devletleri: 1.100 asker

Almanya: 600 asker

İtalya: 450 asker

Birleşik Krallık: 350 asker

Fransa: 300 asker

Türkiye: 250 asker (Son olaylar için Türkiye ek olarak 750 Asker gönderdi )

Polonya: 200 asker

Kanada: 200 asker

Karadağ: 150 asker

Daha küçük birlikleri olan diğer ülkeler şunlardır: Arnavutluk, Avusturya, Belçika, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Yunanistan, Macaristan, Lüksemburg, Hollanda, Norveç, Portekiz, Romanya, Slovakya, Slovenya, İspanya, İsveç, İsviçre ve Ukrayna.

KFOR, Kosova Savaşı'nın sona ermesinden sonra 1999 yılında kuruldu. Misyonu, yenilenen şiddeti caydırmak, güvenli ve güvenli bir ortamı sürdürmek ve Kosova'da barış ve istikrarın inşasına yardımcı olmaktır.

sırbistan kosova sırbistan kosova son dakika sırbistan kosova sorunu sırbistan kosova gerilimi sırbistan kosova haritası