Yetkililer, Tahran, Huzistan ve İlam bölgelerindeki hedeflerin vurulduğunu bildirirken, saldırılar İran halkını sabah saatlerinde patlama sesleriyle uyandırdı. İranlı yetkililer, hava savunma sistemlerinin devreye girmesiyle yalnızca sınırlı hasar meydana geldiğini belirtti.
Bölgedeki Çatışma Topyekün Savaş Riski Taşıyor
İsrail'in İran’daki füze tesisleri ve hava savunma üslerine saldırması, Ortadoğu’da mevcut gerilimi daha da tırmandırdı. Özellikle Gazze’de Hamas ve diğer İran destekli gruplarla süregelen çatışmalar, bölgedeki güvenliği tehdit ederken, ABD'nin devreye girmesiyle nükleer tesislerin hedef alınmasının önüne geçildi. Bu saldırılar, İsrail’in yabancı bir düşmana karşı ilk kez açıkça harekete geçtiği operasyon olarak tarihe geçti.
ABD ve Uluslararası Tepkiler
Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, ABD’nin bölgedeki gerilimi yatıştırma çabaları vurgulandı. Başkan Joe Biden’ın bilgilendirildiği operasyonda, İsrail’e kendini savunma hakkı tanınırken, çatışmanın genişlemesine engel olunmaya çalışılıyor. Beyaz Saray yetkilisi, operasyonun hedefe yönelik ve hassas olduğunu belirterek İran’ı, tepki göstermesi durumunda “sonuçlarla” karşılaşacağı konusunda uyardı. Pentagon’dan Lloyd Austin de İsrailli mevkidaşı ile görüşerek ABD’nin İsrail’in güvenliğine bağlı olduğunu yineledi.
İsrail ve İran Arasında Yıllardır Süren Gölge Savaş
İsrail ve İran arasındaki gerilim, 1979’daki İran İslam Devrimi’nden bu yana devam ediyor. İsrail, İran’ı nükleer programı ve
İsrail karşıtı gruplara desteği nedeniyle en büyük tehdit olarak değerlendiriyor. Bu kapsamda, son yıllarda İran’a yönelik gizli operasyonlar ve Suriye’deki saldırılarla gerilim sürekli olarak yüksek tutuldu. İran ise Orta Doğu’daki bazı deniz taşımacılığına yönelik saldırılardan sorumlu tutulurken, Yemenli Husiler’in saldırılarıyla bölgesel riskler daha da artıyor.
Suriye’ye Yönelik Füze Saldırıları
Suriye devlet haber ajansı SANA’ya göre, İsrail tarafından Golan Tepeleri ve Lübnan’dan fırlatılan füzeler, Suriye’nin bazı askeri bölgelerini hedef aldı. Suriye’nin hava savunması bazı füzeleri düşürürken, şu ana kadar hasar ya da can kaybı bildirilmedi. Bu gelişmeler, Hamas’ın İsrail’e yönelik geçen yıl başlattığı saldırıların ardından İsrail ile İran destekli gruplar arasında tırmanan şiddeti derinleştiriyor.
Tablo: İsrail ve İran Çatışma DurumlarıTarih | Çatışma Türü | Sonuçları |
---|
7 Ekim 2023 | Hamas'ın İsrail’e saldırısı | 1200 kişi öldü, 250 kişi rehin alındı |
1 Ekim 2024 | İran'ın füze saldırısı | İsrail askeri tesisleri hedef aldı |
İran, Gazze’de süregelen savaş esnasında İsrail’e iki balistik füze saldırısı düzenledi. Geçtiğimiz yıl Hamas’ın İsrail’e sürpriz saldırısında binlerce kişi hayatını kaybetmiş ve rehin alınmıştı. Bu saldırı, İsrail’in güvenlik açıklarını ortaya çıkarırken, Gazze’de geniş çaplı bir askeri harekat başlatıldı. İsrail’in saldırılarında çoğu kadın ve çocuk olmak üzere binlerce Filistinli yaşamını yitirdi; Gazze’de yaşanan insani kriz dünya kamuoyunu endişelendiriyor.
Uluslararası Ceza Mahkemesi İsrail’i İnceliyor
Güney Afrika’nın başlattığı dava kapsamında, İsrail Uluslararası Ceza Mahkemesi’nde soykırımla suçlanıyor. Gazze’deki sivil kayıplar ve yerinden edilen yüz binlerce insan, çatışmanın yıkıcı boyutlarını gözler önüne seriyor. ABD, Mısır ve Katar’ın aracılık ettiği ateşkes çabaları yaz aylarında kesintiye uğramışken, Lübnan’daki Hizbullah ile yaşanan çatışmalar, İsrail’in kara harekatına dönüşen müdahaleleriyle daha karmaşık bir hal aldı.