BRICS Genişlemesi ve ABD'nin Tehditleri
Başlangıçta Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’dan oluşan
brics ittifakı, son genişleme dalgasıyla İran, Mısır, Etiyopya ve Birleşik Arap Emirlikleri’ni de kapsayarak küresel arenada dikkatleri üzerine çekti. Ancak ABD’nin eski Başkanı Donald Trump’ın, BRICS ülkelerine yönelik dolarla ilgili açıklamaları, yeni bir ekonomik gerilim dalgasını tetikledi.Trump, BRICS üyelerinin dolardan uzaklaşma çabalarına karşı, bu ülkelere %100 gümrük vergisi uygulayacağını açıkladı. Kendi sosyal medya platformu Truth Social’da,
“BRICS ülkelerinin dolardan uzaklaşma girişimlerini artık görmezden gelemeyiz,” diyen Trump, sert bir ekonomik yaptırım tehdidinde bulundu.
Çin’den Trump’a Sert Yanıt
Trump’ın açıklamaları, Çin’in güçlü tepkisiyle karşılandı. Çin’in ABD Büyükelçiliği Sözcüsü Liu Pengyu, Newsweek’e yaptığı açıklamada, ABD’nin doları küresel bir hegemonya aracı olarak kullandığını savundu.Pengyu,
“ABD, doların küresel hakimiyetini jeopolitik bir silah haline getirerek krizleri kışkırtıyor ve enflasyonu diğer ülkelere ihraç ediyor. Bu, uluslararası ekonomik istikrarı bozuyor,” ifadelerini kullandı.
BRICS ve Dolardan Uzaklaşma Stratejisi
BRICS ülkeleri, dolara bağımlılığı azaltmayı uzun süredir tartışıyor. Özellikle 2022’de Rusya’ya uygulanan ekonomik yaptırımlar sonrası bu tartışmalar ivme kazandı. 2024 BRICS Zirvesi’nde de bu yöndeki planlar gündemin merkezindeydi. Çin,
“daha kapsayıcı ve adil” bir finansal sistem hedefiyle BRICS iş birliğini artırma çağrısında bulundu.BRICS’in genişlemesi, ittifakın ekonomik gücünü daha da artırırken, ABD’nin küresel finans üzerindeki kontrolüne yönelik meydan okumaları artırıyor.
Trump’ın Ekonomik Yaptırım Tehditleri
Trump, yalnızca BRICS üyelerine değil, Kanada ve Meksika dahil birçok ülkeye yönelik gümrük vergisi planlarını duyurdu. Bu plan kapsamında Çin’e %10, Kanada ve Meksika’ya ise %25 oranında ek gümrük vergisi uygulanması gündemde. Trump, BRICS ülkelerinden, dolara alternatif bir rezerv para birimi geliştirmeyeceklerine dair açık bir taahhüt beklediğini söyledi.
“Eğer bu ülkeler dolara karşı yeni bir para birimi oluşturmayı sürdürürse, ABD’ye erişimlerini kaybedecekler,” diyen Trump, ABD ekonomisinin gücünü vurguladı.
Yeni Bir Küresel Ekonomik Dönem mi?
BRICS’in dolardan uzaklaşma stratejisi, ABD dolarının uluslararası ticaretteki baskın rolünü sarsabilir mi? Uzmanlar, dolardan bağımsız bir rezerv para biriminin oluşturulmasının hem ekonomik hem de siyasi açıdan uzun vadeli etkiler yaratabileceğini savunuyor.Trump’ın BRICS üyelerine yönelik tehditleri ise ABD’nin geleneksel müttefikleriyle bile ekonomik gerilimlere yol açabilecek yeni bir dönemin sinyalini veriyor.