Yerli Üretim Odaklı Geçiş Süreci
Trump yönetiminin yeni düzenlemesi, ithal otomobil parçalarına uygulanan yüksek tarifelerin gevşetilmesini ve üreticilere tedarik zincirlerini yeniden yapılandırmaları için zaman tanınmasını amaçlıyor. Beyaz Saray’da düzenlenen brifingde konuşan Hazine Bakanı Scott Bessent, üreticilere bu süreçte destek sağlamak istediklerini belirtti.
“Başkan Trump, otomobil üretiminin ABD’ye geri dönmesi için kararlı adımlar atıyor. Hedefimiz, yerli istihdamı artırmak ve üreticilere bu yönde hızlı ve verimli bir dönüşüm olanağı tanımak,” diyen Bessent, üretim sahalarının genişlemesiyle istihdamın da artacağını vurguladı.
Yeni Kararname Ne Getiriyor?
Yeni düzenleme kapsamında, ABD’de monte edilen araçların fiyatlarına bir yıl süreyle %3,75 oranında vergi indirimi yansıtılacak. Bu oran ikinci yıl %2,5’e düşecek. Vergi indirimi, ithal parçaların toplam araç maliyetindeki oranına göre hesaplanacak. Uygulamanın, üreticilerin parça tedarik zincirlerinde yapacakları dönüşümleri hızlandırması bekleniyor.
Otomotiv Sektöründen İlk Tepkiler
Ford, General Motors (GM) ve Stellantis gibi önde gelen otomotiv şirketleri, Başkan Trump’ın vergi indirimine yönelik adımını memnuniyetle karşıladı.
GM CEO'su Mary Barra, yeni politikaların Amerikan ekonomisine yatırımları artıracağını belirtti.
Stellantis Yönetim Kurulu Başkanı John Elkann, rekabetçi bir üretim ortamı için ABD yönetimiyle iş birliğine açık olduklarını söyledi.
Ford CEO'su Jim Farley ise, “Yurt içi üretim konusunda diğerlerinden daha fazla çaba gösterdik,” diyerek politikaların desteklenmesinin önemini vurguladı.
Ekonomik Etkiler ve Uzman Görüşleri
Ancak bazı uzmanlar, vergilerde yapılan değişikliklerin sektör üzerinde karmaşık etkiler doğurabileceği görüşünde. Otomotiv analiz şirketi AutoForecast Solutions'dan Sam Fiorani, üretim süreçlerinin bu kadar kısa sürede yeniden yapılandırılamayacağını dile getirdi.
“Bir üretim değişikliği, yüz milyonlarca dolarlık yatırımı ve aylar, hatta yıllar süren bir dönüşüm sürecini gerektirir,” açıklamasını yapan Fiorani, tarifelerin sektöre ani yük bindirdiğini savundu.
Tarifelerin Tüketiciye Etkisi
Yüksek vergiler, nihai araç fiyatlarını doğrudan etkileyerek tüketiciyi ikinci el pazarına yönlendiriyor. Kelley Blue Book verilerine göre, ABD’de geçen ay yeni araçların ortalama satış fiyatı 47.462 dolar seviyesindeydi. Eski tarifeler, bir araca ortalama 4.711 dolar ek maliyet getiriyordu.
Siyasi ve Stratejik Arka Plan
Trump yönetiminin bu adımı, Başkan'ın 100. gününü kutladığı Michigan gezisiyle aynı döneme denk geldi. Otomotiv üretimiyle özdeşleşen eyalet, Trump’ın üretim vaatlerinin merkezinde yer alıyor. Bu hamlenin, yaklaşan seçim sürecinde üretim ve istihdam vurgusunu güçlendirme amacı taşıdığı yorumları yapılıyor.
Belirsizlikler Devam Ediyor
Her ne kadar kısa vadeli rahatlamalar sağlanmış olsa da ekonomistler, tarifelerin uzun vadede fiyat artışlarını tetikleyebileceği ve otomobil satışlarını olumsuz etkileyebileceği konusunda uyarıyor. Trump yönetimi, bu riskleri hafifletmek adına üreticilerle yakın temasını sürdürmeyi planlıyor.
